لەوحە گڵینەکانی سۆمەری کە دەوڵەمەندن بە چیرۆکی ئەفسانەیی، بەردەوامن لە وروژاندنی بنکۆڵی و خەیاڵی توێژەران و ئارەزومەندانی مێژووی کۆن. لە نێو ئەو نهێنییە زۆر سەرنجڕاکێشانەدا پرسی سەرچاوەی ئینکیەکانە، خوداوەندە سۆمەرییەکان کە پەیوەندییان بە دەسەڵاتە داهێنەرەکانەوە هەیە و کاریگەرییەکی سەرەکییان لەسەر چارەنووسی مرۆڤایەتی هەیە. تیۆرێکی بوێر، کە لەلایەن توێژەرانی وەک زەکەریا سیتچینەوە بەناوبانگ کراوە، پێشنیاری ئەوە دەکات کە ڕەنگە ئێنکیەکان سەرچاوەی دەرەوەی زەوییان هەبێت.
کارەکتەری ناوەندی ئەم مەتەڵە گەردوونییە، “ئێنکی”یە، یان “ئیا” لە ئەفسانەی ئەکەدیدا. ئێنکی وەک خودای ئاوە تازەکانی ژێر زەوی و حیکمەت و سیحر و دەرکردنی جنۆکە ڕێزی لێدەگیرێت. بەگوێرەی تابلۆکانی سۆمەرییەکان، لە هەسارەیەکی دوورەوە دەستی بە گەشتێک کردووە بۆ زەوی، کە ڕووداوێکی سەرەکییە لە دروستکردنی مرۆڤایەتیدا.
لە چیرۆکە سۆمەرییەکاندا زەوی پێش هاتنی ئێنکی بە شوێنێکی ناهەموار و وێرانە دادەنرا. زۆرجار وەک خێرخوازێک وێنا دەکرێت کە شارستانیەت و کولتوور و حیکمەتی بۆ مرۆڤ هێناوە، لەوانەش فێرکردنی کشتوکاڵ و پزیشکی و زانست. هەروەها ئێنکی پارێزەری نهێنییە ئیلاهییەکان و حیکمەتی قووڵی گەردوون بوو.
دروستکردنی مرۆڤایەتی لایەنێکی تری چارەنووسسازە لەم چیرۆکەدا. بەپێی لوحەکانی سۆمەرییەکان، ئێنکی بە بەکارهێنانی گڵ بەشداری لە دروستکردنی مرۆڤدا کردووە، بەم شێوەیە جۆرێک لە “نابغەی بۆماوەیی خودایی” ورووژاندووە. مەبەست لە دروست کردن و خۆڵقاندنی مرۆڤ، خزمەتکردنی خوداوەندەکان و پاراستنی زەوی بووە.
بەڵام بەڕاستی ئێنکیەکان لە کوێوە دێن؟ تیۆرێکی بوێرانە باس لەوە دەکات کە ڕەنگە ئەم خوداوەندانە لە هەسارەیەکی دیکەوە سەرچاوەیان گرتبێت، بیرۆکەیەک کە لەسەر بنەمای لێکدانەوەی هەندێک بڕگەی لوحەکانی سۆمەرییەکان دامەزراوە. بۆ نموونە ئەفسانەی دروستکردن، ئینکی وەک خودایەک وەسف دەکات کە لە ئاسمانەوە دادەبەزێت بۆ ئەوەی مرۆڤایەتی لە قاڵب بدات. بڕگەکانی تر باس لەوە دەکەن کە ئێنکیەکان بەهۆی کێشەی بەرگەهەوا هەسارەی خۆیان بەجێهێشتووە، تیۆرێک کە بەهۆی ئەفسانەی لافاوەوە بەهێزتر بووە کە ئینکی مرۆڤایەتی لە کارەساتێک ڕزگار دەکات کە دەبوو هەسارەی شوێنی ژیانی خۆی لەناو ببات.
ئەم بیرۆکە بوێرانە لەلایەن توێژەرانی وەک زەکەریا سیتچینەوە پشتگیری دەکرێن کە وەرگێڕانی کردوە بۆ لەوحە سۆمەرییەکان و ئەو بیردۆزەی خستووەتە ڕوو کە ئێنکیەکان لە ڕاستیدا مرۆڤی بێگانە بوون کە نزیکەی ٤٤٥ هەزار ساڵ لەمەوبەر هاتوونەتە سەر زەوی. ئەم تیۆرییە هەرچەندە مشتومڕی لەسەرە، بەڵام سەرنجێکی بەرچاوی بۆ لوحەکانی سۆمەری و ئەگەری سەردانی دەرەوەی زەوی لە مێژووی کۆندا دروستکردووە.
ناوی ئەو زانایانە کە خاوەنی بیردۆزن سەبارەت بە ئێنکییەکان :
– زەکەریا سیتچین نووسەرێکی ئەمریکییە و لە کتێبی “هەسارەی ١٢”دا تیۆری ئێنکییەکانی دەرەوەی زەوی خستووەتە ڕوو. سیتچین بانگەشەی ئەوە دەکات کە لوحەکانی سۆمەرییەکان ئاماژەن بۆ هەسارەیەک بە ناوی “نیبیرو” کە پێدەچێت هەسارەی سەرچاوەی ئینکیەکان بێت.
– مایکل ئێس هایزەر توێژەر و نووسەری ئەمریکییە و چەندین کتێبی لەسەر ئەفسانەی ئێنکی و سۆمەرییەکان نووسیوە. هایزەر پشتگیری لە تیۆری ئێنکییەکانی دەرەوەی زەوی دەکات، بەڵام لێکدانەوەیەکی جیاواز لە سیتچین پێشکەش دەکات.
– گراهام هانکۆک نووسەرێکی بەریتانییە و چەندین کتێبی لەسەر شارستانییەتە کۆنەکان و دیاردە پارانۆرمالەکان نووسیوە. هانکۆک پشتگیری لە تیۆری ئێنکی دەرەوەی زەوی دەکات، بەڵام بانگەشەی ئەوە دەکات کە ئێنکیەکان لە ئەستێرەبۆشایی ئۆریۆنەوە هاتوون.
– دەیڤید ڕۆل شوێنەوارناسێکی بەریتانییە و پێشنیاری کرۆنۆلۆژیای نوێی مێژووی کۆنی کردووە. ڕۆل پشتگیری لە تیۆری ئێنکیەکانی دەرەوەی زەوی دەکات، بەڵام بانگەشەی ئەوە دەکات کە ئێنکیەکان لە هەسارەی ڤینۆسەوە هاتوون.
بیردۆزی زەکەریا سیتچین :
تیۆری زەکەریا سیتچین لەبارەی ئێنکی و نیبیرو گریمانەیەکی مشتومڕاوییە کە باس لەوە دەکات مرۆڤایەتی لەلایەن ڕەگەزێکی نامۆی پێشکەوتووەوە دروستکراوە کە پێی دەوترێت “ئەنونناکی” کە لە هەسارەی “نیبیرو”ەوە هاتوون.
سیتچین تیۆرییەکەی لەسەر بنەمای لێکدانەوەی دەقە کۆنەکانی سۆمەری و ئەکەدی و بابلی دانا. ئەو دەڵێت ئەم دەقانە ئەنونناکییەکان وەک بوونەوەرێکی خودایی وێنا دەکەن کە هاتوونەتە سەر زەوی بۆ دابین کردنی زێڕ. بۆ ئەم مەبەستەش مرۆڤایەتیان دروست کرد بە بەزاندنی DNA ی خۆیان لەگەڵ DNA ی هۆمینیدە سەرەتاییەکان.
سیتچین هەروەها بانگەشەی ئەوە دەکات کە نیبیرو هەسارەیەکە بە ڕێڕەوێکی هێلکەیی زۆر درێژ بە دەوری خۆردا دەسوڕێتەوە. ئەو مەزەندە دەکات کە نیبیرو نزیکەی ٣٦٠٠ ساڵ دەخایەنێت تا یەک خول بە دەوری خۆردا تەواو دەکات. دوایین جار کە نیبیرو لە نزیک زەوی تێپەڕی، نزیکەی ١٣ هەزار ساڵ لەمەوبەر، پێدەچێت کارەساتی جیهانی لێکەوتبێتەوە، وەک لافاوەکەی کتێبی پیرۆز.
تیۆری سیتچین لەلایەن زانایان و مێژوونووسانەوە ڕەخنەی بەرفراوانی لێ گیراوە، کە دەڵێن ئەو دەقە کۆنەکان بە هەڵە لێکدەداتەوە و هیچ بەڵگەیەکی زانستی نییە بۆ بوونی نیبیرو یان ئەنونناکییەکان.
سەرەڕای ئەوەش، تیۆری سیتچین لە هەندێک بازنەدا هێشتا بەناوبانگە و سەرچاوەی چەندین کتێب و فیلم و فیلمی دیکۆمێنتاری بووە.
لێرەدا کورتەیەک لە خاڵە سەرەکییەکانی تیۆری سیتچین دەخەینەڕوو:
- ئەنونناکیەکان ڕەگەزێکی نامۆی پێشکەوتوون کە لە هەسارەی نیبیروەوە هاتوون.
- نیبیرو هەسارەیەکە بە ڕێڕەوێکی بیضەیی زۆر درێژ بەدەوری خۆردا دەسوڕێتەوە.
- ئەنونناکیەکان هاتنە سەر زەوی بۆ ئەوەی زێڕ دەربهێنن.
- بۆ ئەم مەبەستەش مرۆڤایەتیان دروست کرد بە بەزاندنی DNA ی خۆیان لەگەڵ DNA ی هۆمینیدە سەرەتاییەکان.
- دوایین جار کە نیبیرو لە نزیک زەوی تێپەڕی، نزیکەی ١٣ هەزار ساڵ لەمەوبەر، پێدەچێت کارەساتی جیهانی لێکەوتبێتەوە، وەک لافاوەکەی کتێبی پیرۆز.
وەرگێڕاوی تێکستی سەر لەوحەی ناسراو بە ئێریدو :
سروود بۆ ئێنکی
ئەی ئێنکی ئاغای حیکمەت،
پەروەردگاری ئەبزو،
دروستکەری جیهان،
دروستکەری مرۆڤایەتی،
تۆ دەریاکانت دروست کردووە،
تۆ ڕووبارەکانت دروست کردووە،
تۆ ڕووەکەکانت دروست کردووە،
تۆ ئاژەڵەکانت دروست کردووە،
تۆ مرۆڤت دروست کردووە،
لە گڵ و ڕۆحی خوداوەندێکەوە،
تۆ ژیانت پێبەخشی،
تۆ زانستت پێ بەخشی،
ئەی ئێنکی، تۆ گەورەی،
تۆ بەهێزیت،
تۆ خودای باڵایت،
تۆ دروستکەری هەموو شتێکیت.
وەرگێڕاوی تێکستی لەوحەی ناسراو بە نیپوور:
ئەفسانەی دروستکردنی مرۆڤ
ئێنکی، خوداوەندی حیکمەت،
لە ئەبزو بوو،
کاتێک بیرۆکەیەکی هەبوو،
بیرۆکەیەکی درەوشاوە.
بە خزمەتکارەکەی گوت:
نامتار، خوداوەندی مردن،
“بڕۆ بۆ دونیای زیندووەکان،
وە کەمێک قوڕم بۆ بێنە”.
نامتار چووە دونیای زیندووەکان،
وە قوڕی بۆ ئێنکی هێنا.
ئێنکی قوڕەکەی لە قاڵب دا،
شێوەی پێدا،
ژیانی پێبەخشی.
ناوی دانا بۆ مرۆڤەکە،
“ئادامو”،
وە پێی گوت:
– تۆ خزمەتکاری منیت،
تۆ کارم بۆ دەکەیت،
شارەکانم بۆ دروست دەکەیت،
تۆ کێڵگەکانم دەچێنیت”.
وەرگێڕاوی تێکستی لەوحەی ناسراو بە لاگاش :
ئەفسانەی شەڕی نێوان ئێنکی و ئێنلیل
ئێنکی و ئێنلیل دوو برا بوون،
ئەوان کوڕی ئانو خوداوەندی ئاسمان بوون.
ئێنکی خوداوەندی ئەبزو بوو،
ئێنلیل خوداوەندی زەوی بوو.
ڕۆژێک ئێنکی و ئێنلیل دەمەقاڵەیان دروست کرد،
لەسەر زاڵبوون بەسەر میزۆپۆتامیا شەڕیان کرد.
شەڕەکە سەریهەڵدا،
وە ئێنکی سەرکەوتوو بوو.
ئێنکی بوو بە خوداوەندی باڵای میزۆپۆتامیا،
وە ئێنلیل دابەزی بۆ پلەی دووەم.
سەرچاوەکان :
https://urlr.me/fR41F
https://urlr.me/XC2gL
https://urlr.me/zvbjr
https://urlr.me/fpZLD
https://urlr.me/287SP
